S’es passa un dimècre, lou dès-e-nòu d’outòbre.
Lou cèu adematin si vegav’ au cenòbre,
De tant qu’aurian cresu lou prouvèrbi verai,
Quand vòu assegura que d’ouro, s’ à n’ un rai
Si mèt’ un pau de róugi, la pluèio s’acamino
Dóu coustat Levantés emé sèi nivoulino.
Aqueste jour d’aqui lou tèms fuguè mansié.
Lou soulèu dardaiavo. Coumo pèr courtesié,
Perloungavo l’estiéu de sa caudour tebèso.
Fasènt un carme siau dins lei barto di tèso.
Tout bèu just se veniéu de sourti lou bestiàri,
Doumàci l’a Bernat, balés coum’ un armàri,
Que duvié m’ajuda fica lei countencien,
Aquéstei barr’ espésso, qu’entre vaco metien
Pèr pousque lei quicha, sènso que bouleguèsson,
E que d’un còup de bato à diàussi vous mandèsson.
Mai coumo iéu, siéu pas, un fasèire chanu,
Li aviéu demanda, em’ un èr cabournu,
Que vengu’ este matin, que prengu’ uno gamato,
Uno tiblo, un courdèu, e se n’avié : dei pato.
Arribè à dès ouro que fuguè pountuau.
Parguè sa gròsso cocho aqui d’avans l’oustau,
E sènso gamacha qu’adeja agantavo
Sa caisso deis outis, dóu vilàgi parlavo.
Si meterian tant lèu de pasta lou mourtèi :
’Mé savèu ‘mé cimènt, d’aigo segound la lèi.
Ensem barjacavian que viestissian lou mounde,
Tant d’istòri n’ avian à mouloun, en abounde.
Nous fauguè bèn doues ouro pèr plega lou prefach
Neteja leis eisino e d’un darrié ragach
Verifica ’nca’ n còup, qu’aquéstei barr’ espésso
Siguèsson bèn d’à ploumb, sènso ges faire d’èsso.
Fuguè tèms de manja. Bernat partè au siéu.
E iéu dins ma cabano, un bréu malancouniéu,
Atubèri lou fue, li garcèr’ uno rusco,
Emé lou boufadou empurèr’ uno busco.
Perpensèri qu’aièr, escrivènt à Roubert
Li aviéu decela quàsi à couar dubert,
Tout ço que dins moun amo boulissié à bèl èime
Que l’a dei recantoun que dìson gaire lèime !
L’avié fach uno dicho, boueno pèr un Curat
Aleva que pèr iéu, diguèri dei pecat,
Qu’èro rèn que dei toco que leis avian mancado
E que noun falié pas, n’en faire d’acipado
Que macavon d’à founs, e l’èime e l’esperit,
De si crèire dana à senti lou raumi !
Verai qu’aquesto làisso que li aviéu escricho
Ressaugavo dins iéu coum’ un’ èrso que quicho.
Mai, àtou, que m’enchau, d’abord que n’èro ansin,
Qu’aviéu pas messourga nimai fa moun faquin !
E puei, pèr countunia lou fiéu de moun istòri
Diriéu qu’au mot pecat l’aguè ’quest ajustòri,
Que venguè drech dóu Cèu coum’ au travès dei pin,
Metènt en ressounanço un vounvre d’à pu fin.
Mai ve, l’ai bèn viscu. Es la verta veraio
E encuei sèmpre mai, mi touésse la ventraio !
Ero miejour passa de quàsi la mita,
Qu’aviéu entamena tout bèu just moun manja.
L’avié pas degun bruch : soulo aquesto calamo
Qu’apasimo lei couers e que vous brusco l’amo.
Defouero lou souléu pareissié crentouset.
Leis oumbro de galis vous prenien au galet,
Tant soun nègr’ anounciàvo lei tèms de geladuro,
Lei jour court, mournarous, de longo la freduro.
Mangàvi quàuquei trufo qu’aviéu mes à couina.
Dins lou pèile lou fue m’avié embabouina.
Li aviéu puei dubert la pichoto pourtello
E fissàvi lei flambo, qu’en dóucei cantinello,
Sounsounàvon sa gamo, mandàvon sèis espet
Qu’en feisset de belugo gisclàvon jougueiret.
Subran sus la verdesco, l’a quauqu’un que mi chamo !
« Pèire ! » sounè qu’un còup coumo pèr uno clamo.
Segur de moun ausido, sourtèri dins qu’ un vanc,
Qu’embrounquèri la taulo, la cadièro e lou banc.
E dins moun abrivado, quand passèri la pouarto,
Diguèri à Moun Diéu qu’avié fach sa Voues fouarto
« Siéu aqui Moun Segnour que t’ai recounoueissu,
Tu que dins la pastriho, l’a de tèms, siés neissu. »
Mai à n’ aquest moumen, alin sus la poujado
Que mèn’ à Barbaraou de quàuquei cent cambado,
Veguèri au mitan aquest gròs camioun,
Que dintre soun semau li tràson à mouloun
Touto mèno de cavo, d’avarit, d’escoubiho,
Dei caussuro gausido que soun touei dei bourdiho.
L’avié dins l’encountrado, pas gaire mai de bruch
Que soun moutur tubaire qu’espandissié soun much !
Regachèri amount. Si tenié l’escoubaire,
Qu’ éu, émé soun ami que fasié lou menaire,
Mandàvon sèns relàmbi aquéstei bourdigau
’Mé leis èr dei jouvènt que sèmblon de rigau.
De li vèire jouga pas tant luen de ma prado,
Mainèri desavia que la voues bèn granado
Qu’aviéu auvi subran que venguèsse de Diéu,
Èro esta fin finalo bessai qu’un peis d’abriéu.
Fuguèri desçaupu d’aquest’ esbarlugado
Que l’aviéu tant cresu e fach ma rebecado.
Tout mouquet e trissa coumo lou gran de blad
Que pèr deveni pan dèu èstre escramacha.
Rintrèri dins ma turno. Sus d’un plot m’assetèri
E lei man sus mèi gauto, emé descouar plourèri.
Plourèr’ uno mièj’ ouro, non pas qu’aquèlo voues
Fuguèsse la dei joueine qu’avien ucha adès,
Alor’ ò, risco pas … mai, que fugue pas ’questo
Que moun Segnour sieis còup m’avié fa sa cridesto.
« Ooouuu sampiterne Diéu, larguèri amarous, »
« Coum’ ai-ti pouscu crèire que de tèi luens afous, »
« Mi chames enca ’n còup, iéu que siéu renegaire, »
« Enrabia, empegnèire, emai tant treboulaire ! »
« O que siéu pecadou, e Tu, Sant que mai Sant. »
« Maudespié moun trebau, mèis àrci, moun bescant, »
« Baio-mi, O moun Diéu, proun d’envanc, proun de voio
« Pèr serva dins moun couar la fe sènso la moio. »
Á n’ aqueste moument qu’èro doues our’ un quart,
Arrib’ aqui davans, lou Bernat ! « Ò petard…
Li diguèri : « - ò Bèr, manges à la saringo »
« Que t’envengues tant lèu…e sas…à touto bringo !!! »
« - Aven d’obro moun bèu, e fau pas pereja
« Se d’aqui que sié nue, voulen tout gaubeja »
« - As resoun, ve anen, qu’à ’quèlei countencien
« Li dounen dins lei brigo un bouen còup deis arpien! »
Ansin, tant ba tant fa, nous vaqui ’mé lei barro
Que leis sagelerian coumo s’èron d’emparo.
D’aquéstou sèr, lei vaco, segur dintrèron pas,
Que falié fa duri lou mourtèi, lei gravas,
Fin que ficon lou fèrri d’aquélei barreirasso,
Que s’ èron pamèns bello, avien ni biais ni biasso !
Un còup tout acaba, bagnerian leis óutis
E verifiquerian que rèn sié de galis.
Alòr countènt de nàutrei, e fièr coumo lou Papo,
S’entaulerian ensen pèr bèur’ un det de crapo.
Ouuu vai, n’en buguerian pas gaire, qu’èro tard.
Voulian pas que lei frumo faguèsson soun petard !
Bernard partiguè lèu retrouba soun Angèlo
E iéu lou couar lougié, pleguèri lei parpello
De tant avién cregnu qu’aquéstei countencien
Lei metessian jamai pèr l’ensemenacien.
Subran au founs de iéu, au dintre de moun amo
Sènti Quauqu’un que dintro coum’ un’ èrso, uno lamo.
E dins lou regounflun d’esto visitacien
Qu’en mai de mi susprene, mi faguè frapacien,
Mi boutèri ploura, foundèri en lagrèmo
Coumo lou penitènt que passo soun carèmo.
L’Oste prenguè de vanc, bagnè moun esperit,
Culiguè à bèl èime mèi pecat mèi rejit.
L’a tout que vounvriguè, e au crus de mèis ouesse,
Poudiéu escandaia, emai fuguèssi touesse
Dei pèd fins à la tèsto, que moun esse en entié,
Coum’ un trais d’arbalèsto, avié court ni coustié,
Recounoueissu soun Diéu qu’emé sa manso voues
M’avié souna adès sounc’ un còup e pas doues.
Mi traguèri pèr sòu coumbouri d’alegranço,
Sachènt fourçadamen sèns oumbro ni doutanço,
Que se iéu dins moun èime vouliéu pas que sié dich
Que Diéu sus d’un pauras qu’àimo leis enterdich
Mandèsse sa sounado, Éu fouero touto lougico,
Sabié faire de iéu noun pas un as de pico,
Mai un sant tabernacle que s’isto trantaiant,
Éu si li vèn pauva quand vòu de quant en quant.
Mèis ami se sabias emé qunt’ agudesso
Áuvi la voues de Diéu qu’es tout’ en umilesso.
Es coumo s’entendias de Rouland l’alifan
Quouro, à Rouncesvaus sentiguè lou masan.
Mi tràton de fada, de fouele, de joubastre.
Dìson que mèi sarvello coumo tóutei lei pastre,
Vèson dei Damo Blanco qu’encàmbon dei valoun,
D’Avèsque de Curat que pèr un escaloun
Noun móunton pas au Cèu, mai en infèr davàlon,
Enterin que d’enfant, d’ome frumo si chàlon,
D’enintra dins l’Eterne noun pèr un espirau
Mai de d’avans Sant Pèire, pèr sus lou grand carrau !
Qu’enchau ço que mi dìson ’quélei que m’escarnìsson
D’abord qu’emé lei Sant que jamai si tarnìsson,
Pouédi auvi la voues dóu Rèi de l’univèrs
Que parl’ à moun auriho de sèi divins avèrs.
|